در دل این فرصت بزرگ، تهدیدی جدی متوجه بنادر بوشهر است؛ استانی که از دیرباز مرکز تجارت خلیج فارس بوده و امروز اگر در معادلات توسعه دریامحور مغفول بماند، ممکن است بخش بزرگی از جایگاه تاریخی و اقتصادی خود را از دست بدهد.
ظرفیت‌های استراتژیک مکران؛ پل ارتباطی ایران با جهانبه گفته سعید مقدم، مدیر حمل‌ونقل و ترانزیت منطقه آزاد چابهار، سواحل مکران با ویژگی‌های ممتاز جغرافیایی و اقتصادی، می‌تواند به مرکزی برای صنایع سنگین، پتروشیمی و انرژی بدل شود.
این منطقه علاوه بر نزدیکی به بازارهای آسیای میانه و قفقاز، دروازه‌ای برای دسترسی به بازارهای جهانی و آب‌های آزاد است.مقدم تأکید می‌کند که توسعه پایدار مکران می‌تواند به افزایش تولید ناخالص داخلی، ایجاد اشتغال گسترده و بهبود معیشت مردم جنوب کشور منجر شود.
او اما در عین حال هشدار می‌دهد که این توسعه نیازمند زیرساخت‌های جامع، قوانین شفاف و مشوق‌های هدفمند است؛ در غیر این صورت، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی رغبتی برای ورود به پروژه‌های سنگین نخواهند داشت.
بوشهر؛ بندری با سابقه جهانی اما در سایه مکران
از سوی دیگر، استان بوشهر تاریخی به بلندای تجارت دریایی ایران در خلیج فارس دارد.آیت‌الله غلامعلی صفایی بوشهری، نماینده ولی‌فقیه در استان بوشهر، بارها در سخنان خود بر این موضوع تأکید کرده و گفته است که بوشهر دروازه تجارت خلیج فارس و مرکز زایش تمدن در فضای جنوب کشور است.
وی تاکید کرده است که اگر همه تمرکز کشور بر سواحل مکران قرار گیرد، بنادر بوشهر و خوزستان با بحران جدی مواجه می‌شوند. او راهکار را در تقویت تجارت تخصصی بوشهر و ثبت کالاهای استراتژیک به نام استان می‌داند تا بخشی از اقتصاد ملی همچنان بر محور بوشهر گردش کند.
نماینده ولی‌فقیه در استان بوشهر، همچنین بر تدوین سند جامع توسعه صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر تأکید کرده و معتقد است در غیاب چنین سندی، توسعه استان مقطعی و ناپایدار خواهد بود.آیت‌الله صفایی بوشهری هشدار داده است که اگر تجارت در مکران فعال شود و بوشهر نادیده گرفته شود، این استان با بحران مواجه خواهد شد.
پروژه‌های توسعه‌ای در بنادر بوشهر
بنادر استان بوشهر در سال‌های اخیر شاهد اجرای پروژه‌های متعددی بوده‌اند که هدف آن ارتقای زیرساخت‌ها و آماده‌سازی اسکله‌ها برای پهلوگیری شناورهای بزرگ است.
این توسعه‌ها شامل برق‌رسانی به مجتمع‌های بندری، تجهیز اسکله‌ها و بهبود امکانات لجستیکی است تا فضای جدیدی برای فعالیت‌های اقتصادی فراهم شود و سهم بنادر استان در تجارت ملی افزایش یابد.همچنین پروژه‌ها با توجه به ظرفیت هر بندر و نیازهای کنونی و آینده تجار و بازرگانان طراحی شده‌اند تا عملکرد بنادر در پاسخ به تقاضاهای داخلی و بین‌المللی بهینه شود.
مکران و بوشهر، دو بال راهبردی ایران در توسعه دریامحور
حجت‌الاسلام موسی احمدی، نماینده مردم جنوب استان بوشهر و رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به جایگاه راهبردی سواحل مکران، این منطقه را یکی از مهم‌ترین فرصت‌های توسعه‌ای ایران دانست و تأکید کرد: مکران می‌تواند به دروازه‌ای مطمئن برای اتصال اقتصاد ایران به بازارهای جهانی بدل شود.وی افزود: موقعیت ممتاز جغرافیایی مکران، دسترسی به آب‌های آزاد و نزدیکی به بازارهای آسیای میانه و قفقاز، ظرفیت‌هایی است که اگر با برنامه‌ریزی جامع و نگاه بلندمدت همراه شود، کشور را به یکی از قطب‌های بزرگ تجارت و انرژی منطقه تبدیل خواهد کرد.
احمدی با بیان اینکه تمرکز بر توسعه مکران نباید به معنای نادیده گرفتن بوشهر باشد، اظهار داشت: بوشهر پیشینه‌ای طولانی در تجارت خلیج فارس دارد و امروز نیز در صادرات انرژی، پتروشیمی و محصولات دریایی نقشی کلیدی ایفا می‌کند.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، سواحل مکران و بنادر بوشهر را دو بال مکمل در مسیر توسعه دریامحور جمهوری اسلامی ایران برشمرد و گفت: مکران با موقعیت راهبردی خود در اتصال ایران به آب‌های آزاد و بوشهر با پیشینه تاریخی و نقش کلیدی‌اش در تجارت خلیج فارس، هر یک ظرفیت‌هایی دارند که تنها در کنار هم می‌توانند تصویر کامل از قدرت دریایی و اقتصادی کشور ارائه دهند.
احمدی با اشاره به طرح‌های در حال اجرا در بنادر بوشهر تصریح کرد: تقویت زیرساخت‌های بندری، آماده‌سازی اسکله‌های بزرگ و حمایت از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، بخشی از اقداماتی است که می‌تواند سهم بوشهر را در تجارت ملی افزایش دهد.
وی خاطرنشان کرد: اگر توسعه مکران و ارتقای بنادر بوشهر و خوزستان به‌طور هم‌زمان پیش برود، ایران به یک هاب منطقه‌ای در حوزه انرژی و تجارت دریایی تبدیل خواهد شد.نماینده مردم جنوب استان بوشهر و رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: این فرصت تاریخی نیازمند مدیریت جهادی، عزم ملی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش خصوصی است.
تهدیدات؛ از تمرکز زدایی تا عقب‌ماندگی
راهکار اصلی در بهره‌گیری از ظرفیت‌های بندری کشور، تقسیم هوشمندانه نقش‌ها و کارکردها میان سواحل مکران و استان بوشهر است؛ به این معنا که مکران با عمق بالای آب و موقعیت راهبردی خود می‌تواند به‌عنوان دروازه ترانزیت بین‌المللی و پایگاه لجستیکی منطقه ایفای نقش کند، در حالی که بوشهر با سابقه تاریخی، زیرساخت‌های موجود، دسترسی نزدیک به مراکز مصرف و پیوند مستقیم با صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، می‌تواند مرکز پشتیبانی، صادرات انرژی و تجارت منطقه‌ای باشد. تنها در صورت چنین تقسیم هوشمندانه‌ای است که می‌توان هم‌افزایی واقعی ایجاد کرد و ایران را به بازیگر اول اقتصاد دریامحور در خلیج فارس و اقیانوس هند تبدیل نمود. با وجود تماس‌ها و ارسال پیام‌های مکرر خبرنگار خبرگزاری فارس به اداره کل بنادر و دریانوردی استان و کارشناسان این اداره برای دریافت توضیحات در خصوص پرسش‌های مطرح شده، تا زمان تکمیل این گزارش هیچ پاسخی دریافت نشد. پاسخگویی به رسانه‌ها، به ویژه در راستای اطلاع‌رسانی ظرفیت‌ها و کمک به توسعه پایدار استان، از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌توانست نقش مؤثری در معرفی فرصت‌ها و زیرساخت‌های بندری ایفا کند.
